Sửa Luật Kinh doanh bất động sản có giúp tăng 'khuôn phép' cho thị trường

Một trong những bất cập của Thị Trường Bất Động Sản thời gian qua là tình trạng “sốt” giá gây ảnh hưởng xấu đến đời sống xã hội. Ngay trong dự thảo sửa đổi Luật Kinh doanh bất động sản lần này, Bộ Xây dựng cũng thẳng thắn chỉ rõ những hạn chế trong kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản khi nguồn nhân lực thừa về số lượng nhưng lại thiếu về chất lượng.

Chính đội ngũ làm môi giới bất động sản yếu về chuyên môn, hiểu biết pháp luật hạn chế, thiếu chuyên nghiệp, yếu kém về đạo đức kinh doanh... đã dẫn đến tình trạng làm ăn chụp giật, thậm chí còn lũng đoạn thị trường, góp phần gây ra những cơn "sốt ảo" để kiếm lợi.

Bởi vậy, trong dự thảo sửa đổi Luật Kinh doanh bất động sản, Bộ Xây dựng đề xuất, các tổ chức cá nhân muốn hoạt động môi giới nhà đất phải lập doanh nghiệp, văn phòng và phải có chứng chỉ hành nghề... Theo đó, quy định môi giới bất động sản bắt buộc phải hoàn thành chương trình đào tạo của đơn vị được cấp phép mới được dự thi sát hạch lấy chứng chỉ và không cho cá nhân hoạt động môi giới độc lập… sẽ được đưa vào dự thảo sửa đổi Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản 2014 để lấy ý kiến.

Trước đây, Luật Kinh doanh bất động sản 2014 có quy định về điều kiện các tổ chức, cá nhân được kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, điều kiện được thi sát hạch về trình độ hiểu biết pháp luật, về kỹ năng hoạt động môi giới quá dễ dàng và không quy định buộc phải có giấy chứng nhận hoàn thành khóa học thì mới được dự thi lấy chứng chỉ. Điều này đã khiến đội ngũ môi giới hạn chế về chuyên môn.

Chia sẻ về điều này, ông Trần Văn Khoa, Giám đốc Sàn bất động sản Tây Phát (Hà Nội) cho rằng, chính việc các môi giới không chuyên, tay ngang tham gia thị trường không tuân theo quy định nào, mạnh đâu bán đấy, thậm chí dùng nhiều chiêu trò kênh giá rồi tự “cắt máu” đã làm cho các môi giới chân chính dù muốn tuân thủ các quy định pháp luật và đạo đức nghề nghiệp nhưng để tồn tại nhiều khi cũng phải “nghiêng” theo.

Trước thực trạng này, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cũng chỉ rõ, dù môi giới bất động sản là lĩnh vực kinh doanh có điều kiện nhưng một số đơn vị còn hoạt động ngoài luồng, theo thời vụ, ăn theo các cơn "sốt đất" tại nhiều địa phương. "Những năm qua, nhiều người hoạt động môi giới tự phát, không có chứng chỉ hành nghề. Ngay cả môi giới hoạt động đơn lẻ, thiếu chuyên nghiệp cũng là tác nhân dẫn đến hàng loạt vụ “sốt đất” ở nhiều tỉnh thành trên cả nước. Thậm chí, không ít sàn, trung tâm giao dịch được lập tự phát, không chấp hành quy định pháp luật", ông Đính cho hay.

"Trong khi đó, theo luật quy định, các sàn giao dịch phải đăng ký, thông báo định kỳ về Sở Xây dựng. Nhưng ngay cả việc quản lý, phát hiện, xử lý vi phạm của các đơn vị chức năng và địa phương về những sai phạm này cũng chưa triệt để. Bởi vậy, để lĩnh vực kinh doanh bất động sản trở nên chuyên nghiệp, ngoài việc sửa luật phù hợp với thực tế, khâu thực thi pháp luật cần quyết liệt, kịp thời hơn nữa", ông Đính đề xuất.

Bộ Xây dựng cho biết, hiện nay, quy định về chế tài xử lý vi phạm đối với hành vi hành nghề môi giới khi chưa được cấp chứng chỉ hành nghề còn quá nhẹ so với hậu quả khi xảy ra sai phạm, chỉ phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng. Mức xử phạt này mới chỉ dừng lại ở mức độ răn đe dẫn đến việc người môi giới không coi trọng chứng chỉ môi giới. Do đó, việc sửa đổi luật để tăng mức độ kiểm soát là cần thiết.

Liên quan đến nội dung này, ông Phạm Văn Lâm, Phó Chủ tịch Hội Môi giới Việt Nam, cho rằng những vấn đề Bộ Xây dựng nêu ra để đưa vào luật là rất phù hợp và cần thiết. Các cá nhân muốn làm môi giới cũng phải tham gia học chứng chỉ hành nghề, cần có pháp nhân để cơ quan chức năng quản lý theo quy định. Việc cấp một mã số hành nghề cho môi giới là rất cần thiết để quy trách nhiệm và căn cứ vào đó để nâng chất lượng của nghề môi giới.

Trong tương lai, cơ quan nhà nước có chuyên nghiệp hóa trong quản lý môi giới bằng cách ứng dụng nền tảng công nghệ, quản lý để một môi giới chỉ làm một công ty, làm việc tại một dự án để chuyên môn sâu. Hiện có những môi giới làm 4-5 công ty khác nhau rất dễ ảnh hưởng đến chất lượng môi giới cũng như không rõ ràng, minh bạch…